E.E. Cummings, 15 zinnelijke gedichten

3

AMORES

III

er is een
maan alleen
in de blauwe
nacht

   verliefd op waters
trillend,
verblind door de stilte reikhalst
de golvende hemel waar

in gespannen sterreloosheid
zalven met vurigheid
de gele minnaar

staat in het sprakeloze donker
slank
en
opdringerig

     (opnieuw
liefste pluk ik
langzaam
van uw smachtende mond de

opwindende
bloem)

_ _ _

AMORES

III

there is a
moon sole
in the blue
night

   amorous of waters
tremulous,
blinded with silence the
undulous heaven yearns where

in tense starlessness
anoint with ardor
the yellow lover

stands in the dumb dark
svelte
and
urgent

    (again
love i slowly
gather
of thy languorous mouth the

thrilling
flower)

© E.E. Cummings, Tulips & Chimneys (1922) – Complete Poems 1904-1962, p. 43

Opvallende taalelementen
– foregrounding: parallellisme en deviatie –

  • titel van de afdeling ‘Amores’ -verwijzing naar de Liefdesgedichten van Ovidius (43 v.Chr. – 17 n.Chr.).
  • onregelmatige strofebouw
  • zeer korte versregels – daardoor bijzonder veel (spannende, nieuwsgierig makende) enjambementen
  • twee versregels springen in – op de hoogte van het einde van het vorige vers
  • twee strofen staan tussen haakjes
  • voornaamwoorden: i – met (opzettelijk foutieve) kleine letter de nadruk ligt niet op het ik, naar de aangesprokene wordt verwezen met de beleefdheidsvorm: thy mouth
  • geen hoofdletter aan het begin van het gedicht, geen punten, ook niet aan het einde van het gedicht, slechts één komma
  • de aanspreking love staat niet tussen komma’s
  • grammaticale afwijking:bijzinnen worden niet voorafgegaan door komma’s of betrekkelijke voornaamwoorden
  • grammaticale afwijking: de regel anoint with ardor – de lezer verwacht anointed, geen infinitief (of imperatief).*
  • vier opvallende gelijkgevormde (plechtige) adjectieven: amorous, tremulous, undulous, languorous

Door het gebruik van ongewone taalvormen doorbreekt literatuur het routinegedrag van de lezer: alledaagse opvattingen en perspectieven worden vervangen door nieuwe en verrassende inzichten en gewaarwordingen. Aan de lezer om die te ontdekken.

* Cummings maakt de opzettelijk ‘foute’ keuze voor ‘anoint’ in plaats van ‘anointed’ omdat hartstocht, passie – in zijn ogen – een (actieve) manier is om te veroveren – de minnaar hoopt dat zijn hartstocht ‘aanstekelijk’ werkt. Het grammaticaal correcte ‘anointed’, lijkt eerder iets wat je overkomt, passief. Dat de minnaars in dit gedicht willen veroveren zie je ook in ‘urgent’ (de maan) in de volgende strofe en het actieve ‘gather’ van de ik in de laatste strofe.

Extra: older version (1915)

Van dit gedicht bestaat er ook een oudere versie – alhoewel woordelijk omzeggens identiek, traditioneler vorm gegeven: 4 strofen van 3 regels, beginkapitalen op elke regel …

Verder staat ook in deze oudste versie ‘anoint’, maar nu luidt het vers: ‘anoint with ardors’ en niet ‘ardor’. Die meervoudsvorm is eigenlijk ook een grammaticale afwijking, want ardo(u)r is een niet-telbaar zelfstandig naamwoord. Die afwijking heeft de dichter dus ongedaan gemaakt.

There is a moon
Sole in the blue night
Amorous of waters tremulous;

Blinded with silence
The undulous heaven yearns
Where in tense starlessness

Anoint with ardors,
The yellow lover stands in the dumb dark,
Svelt and urgent.

(Again, love,
I slowly gather of thy languorous mouth
The thrilling flower.)

© The poetry of silence

Volgende gedicht

4
’twentyseven bums give a prostitute the once’

°°°
Alle gedichten