Foregrounding: parallellisme en deviatie

Poëzie excelleert door beknoptheid en precisie. Dichters kiezen daarom hun woorden met zorg om complexe ideeën en emoties over te brengen in een beknopte vorm. Elk woord telt, elke regel moet een krachtige expressie van betekenis en emoties zijn. Dichters gaan daarbij op zoek naar een speciale vorm van taal om de diepste, de meest persoonlijke emoties uit te drukken. Ze onderzoeken welke taaltechnieken ze kunnen gebruiken om enerzijds het door hun gewenste effect te bereiken binnen de beperkingen van de beperkte ruimte eigen aan gedichten, en om zo anderzijds maximaal ruimte te laten aan de verbeelding en reflectie van de lezer.

Dat bereiken dichters door bepaalde taalaspecten extra aandacht te geven in een tekst, waardoor ze opvallen of ‘op de voorgrond treden’: foregrounding heet dat met een duur, zeg maar onvertaalbaar woord in de literatuurwetenschap. Dat kan op twee manieren: door parallellisme en deviatie. Parallellisme zijn vormen van onverwachte regelmaat in het taalgebruik zoals metrum, rijm, anafoor enz.; terwijl deviatie vormen zijn van onverwachte onregelmatigheid: originele metaforen, grammaticale fouten …

Meer lezen

In het Algemeen letterkundig lexicon op DBNL

Engelstalige online-cursus van de Lancaster University